[. . . ] 1 S$w@b;È mo@. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 ' xI`[ ku'ijy;\ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 sUck a*r a;îk;én . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 Sv[;él ivi/. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . [. . . ] s'dex p[dixRt krne ke ilE id%;E\ cyn kre) ' b;d me' s'dex p[dixRt krne ke ilE b;hr a;E\ db;E\) jb a;p s'dx ko p!n; c;he' to mInU e > s'dx > înb;éKs tq; p!e j;ne v;le s'dx e e k; cyn kre) ' 2. s'dex ;r; b[;¨j krne ke ilE Ëpr tq; nIce Sv[;él kre') s'dex p!te smy aNy ivxeWt;ao' ke ilE
s'dx il%n; e
1. S$w@b;È mo@ me' mInU > s'dex > s'dex bn;E\ ' cyn kre' tq; s'dx p[iv kre') e ¨plB/ v, o| kI s':y; p[dxRn p$l ke d;yI' aor sbse Ëpr p[dixRt hotI hw) 2. p[;Ptk ;R k; fon nMbr p[iv krne ke ilE ivkLp > . eje' cyn kre' y; îse s'pkR me' !U!ne ke ilE %oje' cyn kre') #Ik cyn kre')
ivkLp cyn kre')
e a;p ivkLp > p[W, ivkLp > aneko' ko . ej'e sUcI ko . eje' aqv; È-mel ko . ej'e . I
cyn kr skte hw') no$" s'dex . ejte smy a;pk; ¨pkr, s'dx p[iWt p[dixRt kr skt; hw) yh ee îs b;t k; sUck hw ik a;pke ¨pkr, me' p[og[;m ikE gE s'dx keN{ nMbr ko e a;pke ¨pkr, ;r; s'dx . ej idy; e gy; hw) yh îs b;t k; s'ket nhI' hw ik vh s'dx îiCzt Sq;n pr p[;Pt . I e iky; j; cuk; hw) s'dex sev; ke b;re me' ai/k ivvr, p[;Pt krne ke ilE apne sev; p[d;t; se pUzt;z kre) '
Ema;È@Ia;È s'kt ?viny;\ p[;Pt e krn;
k;épIr;î$ sur=; kuz a;vOityo' s'gIt ·s'ket ?vinyo' siht, tq; aNy ivWy-vStu kI p[itilip krne s'xoi/t krne Sq;n;'tirt krne aqv; ag[eiWt krne se rok sktI hw) jb ¨pkr, ko s'ket ?vin s'dex p[;Pt hot; hw to yh s'ket ?vin stkR s'dex p[dixRt krt; hw) s'ket ?vin s'dex de%ne ke ilE id%;E\ cyn kre' aqv; anek s'ket ?viny;\ ¨plB/ hone pr înb;éKs de%e') S$w'@b;È mo@ me' v;ps a;ne ke ilE b;hr a;E\ cyn kre' tq; s'ket ?vin r kre) ' p[tI=;rt s'ket ?vin ko v;ps l;ne ke ilE v;ps l;E\ cyn kre') s'dex înb;éKs me' s'ict ho j;t; hw)
10
Copyright © 2005 Nokia. All rights reserved.
s'dex
inMnili%t k;yRp, ;ilyo' ke ilE p[tI=;rt s'ket [ ?vin s'dex de%te smy ivkLp cyn kre'"
ivtr, sUicy;\
yid a;pko p[;Ptk ;Rao' ke Ek sIimt smUh ko b;r-b;r s'dx . ejne kI jÂrt hotI hw to a;p e Ek ivtr, sUcI inidR kr skte hw' tq; s'dx e . ejne ke ilE îsk; p[yog kr skte hw') a;p § ivtr, sUicyo' tk inidR kr skte hw' ijnme' p[Tyek me' ¡º tk p[;Ptk ;R ho skte hw) ¨pkr, ' p[Tyek p[;Ptk ;R ko alg se p;#(y s'dx . ejt; e hw) s'pkR sUcI se h$;E gE s'pkR Svt" hI ivtr, sUicyo' se h$ j;te hw) '
bj;E\--a;pke punr;vlokn ke ilE s'kt ?vin e
bj;t; hw)
ri=t kre'--s'ket ?vin ko @;¨nlo@ kI gyI ?viny;\ foL@r me' ri=t krt; hw) ri=t kre' Ev' siv[y kre'--s'ket ?vin ko @;¨nlo@ kI gyI ?viny;\ foL@r me' ri=t krt;
hw tq; îse ¨pkr, kI s'kt ?vin ke Âp me' e p[yog krt; hw)
im$;E\--p[tI=;rt s'ket ?vin s'dex ko ibn; @;¨nlo@ ikE huE h$;t; hw) ?viny;\ %ole'--a;pke avlokn ke ilE @;¨nlo@ kI gyI ?viny;\ foL@r ko %olt; hw)
yh ivkLp t. I p[dixRt hot; hw jb km se km Ek s'kt ?vin ri=t ho) e
ivtr, sUcI inidR krn;
1. S$w'@b;È mo@ me' mInU > s'dex > ivtr, sUicy;\ cyn kre') Ek %;lI sUcI ko h;Èl;î$ kre' tq; ivkLp > sUcI jo@'e cyn kre) ' 2. îs sUcI me' s'pkR jo@ne ke ilE ivkLp > sUcI de%'e > ivkLp > s'pkR jo@'e tq; sUcI me' jo@e j;ne v;le s'pkR y; s'pko| k; cyn kre) ' 4. apne s'pkR ko jo@ lene pr pIze cyn kre')
By*r;--p[tI=;rt s'ket ?vin ke b;re me' sUcn; jwse p[eWk k; n;m aqv; nMbr p[dixRt krt; hw)
a;î$m Ev' p[;Âp . ejn;
a;pke ;r; . eje gE s'dxo' kI p[ity;\ p[iWt e e a;î$m foL@r me' s'ict hotI hw') p[;Âp foL@r me' ve s'dx s'ict hote hw' ijNhe' a;pne ¨Nhe' il%ne ke e d*r;n ri=t iky; q;) il%ne ke d*r;n s'dex ri=t krne ke ilE ivkLp > s'dx ri=t kre' e cyn kre') aNy k;yRp, ;ilyo' ke ilE s'dx de%ne ke d*r;n [ e ivkLp cyn kre')
ivtr, sUcI ko s'dx . ejn; e
1. S$w'@b;È mo@ me' mInU > s'dex > s'dex bn;E\ cyn kre) '
e 2. ivkLp > p[W, ivkLp > sUcI ko . eje' v;'izt ivtr, sUcI tq; #Ik cyn kre')
yid Ek y; ai/k p[;Ptk ;Rao' ko s'dx p[iWt ee nhI' hua; hw to ivfl tq; sfl p[W, nMbr kI e sUcI p[dixRt hotI hw) · ivfl p[;Ptk ;Rao' ko s'dex pun" . ejne ke ilE pun" . ej'e cyn kre') · ivfl p[;Ptk ;Rao' kI sUcI de%ne ke ilE de%'e cyn kre) '
Copyright © 2005 Nokia. All rights reserved.
11
s'dx e
z;\$e gE s'dex
a;p apnI z;\$I gyI sUcI me' s'pkR ;r; p[eiWt s'dx de% skte hw') S$w'@b;È mo@ me' mInU > s'dex e > z;\$e gE s'dx tq; v;'izt s'dex cyn kre') e s'dx de%ne ke d*r;n" e · s'dex im$;ne ke ilE ivkLp > im$;E\ cyn kre') · z;\$e gE nMbro' kI sUcI se nMbr im$;ne ke ilE ivkLp > sUcI se im$;E\ cyn kre') nMbr z;\$ne ke b;re me' j;nk;rI ke ilE pOoe ¡§ pr Æs'pkR sUcI ivkLpÆ de%) 'e
s'dex sei$'g
mInU > s'dex > s'dx sei$'g tq; inMnili%t me' se e Ek cyn kre" ' $eMPle$--phle se se$ s'dx $eMPle$ de%e' y; s'p;idt e
kre')
Sm;îil--s'dexo' me' phle se se$ Sm;îil jwse "-, p[yog kre) a;p Sm;îil bn; skte hw' tq; ' s'p;idt kr skte hw' ikNtu kevl apnI bn;yI huÈ Sm;îil hI im$; skte hw) ' k;élbwk nMbr--a;pke s'dxo' ke ilE k;élbwk e
nMbr x;iml kre) '
s'dex im$;n;
S$w@b;È mo@ me' mInU > s'dex > s'dex im$;E\ > ' s. I pi#t înb;éKs p[;Âp p[iWt a;î$m y; e z;\$e gE s'dx cyn kre') inMnili%t ivkLpo' se e kuz y; s. I cyn kre" Ek-Ek krke s. I pi#t ' y; s. I api#t) p[;éMP$ pr #Ik cyn kre')
hSt;=r kre--apne s'dxo' ke ilE hSt;=r f;îl ' e jo@) apne hSt;=r bn;ne y; s'p;idt krne ke 'e ilE hSt;=r p;#(y cyn kre) Svt" hSt;=r ' @;ln; c;lU y; b'd se$ krne ke ilE hSt;=r x;iml kr'e > c;lU y; b'd cyn kre') supudgI irpo$R--a;pke p[iWt s'dxo' ke ilE supudgI R e e R irpo$R . ejne hetu ne$vkR se anuro/ kre' ·ne$vkR sev;, ) c;lU aqv; b'd cyn kre') nMbr z;\$n;--z;\$e gE nMbro' kI sUcI de%'e aqv;
sUcI me' nMbr jo@) pOoe ¡§ pr Æs'pkR sUcI 'e ivkLpÆ de%e')
s'dex g, k
1. Ek %;lI k;@R SmOit Sq;n ke ilE Sv[;él kre' ivkLp > ny; jo@e' cyn kre' tq; k;@R n;m p[iv kre')
sev; k; Svt" a¥tn--k;él sei$'g k; Svt"
a¥tn krt; hw)
Copyright © 2005 Nokia. inMnili%t v[m p[k;ro' me' se Ek k; cyn kre'"
k;él krn;
apne fon me' k;éil'g k;@R sUcn; ko ri=t kr lene ke b;d a;p k;éil'g k;@R k; p[yog krke k;él kr skte hw) ' 1. S$w@b;È mo@ me' mInU > sei$'g > k;él sei$'g ' > k;éil'g k;@R cyn kre') 2. apne sur=; ko@ ko p[iv kre' a*r #Ik cyn kre') pOoe TM¡ pr Æsur=; sei$'gÆ de%) 'e 3. apnI ps'd ke k;éil'g k;é@R ke ilE Sv[;él kre' ivkLp > cyn kre' > #Ik cyn kre') 4. S$w@b;È mo@ pr v;ps l*$ne ke ilE sm;iPt ' kujI db;E\ tq; k;éil'g k;@R se k;él krte ' smy a;pke k;éil'g k;@R ke ilE v;'izt pUvRlGn ·jwse º y; ¡, siht fon nMbr ko p[iv kre) indexo' ke ilE apne k;éil'g k;@R ' R ko de%e') 5. k;él ku'jI db;kr kuz seke<@ tk roke r%e' jb tk k;@R k;él p[dixRt n ho j;y) 6. jb a;pko ?vin y; p[, ;lI s'dex sun;È de to #Ik cyn kre')
EKses nMbr + fon nMbr + k;@R nMbr-- ¡-·ºº EKses nMbr fon nMbr ifr k;@R nMbr ·tq; ipn yid a;vXyk ho, @;yl kre') EKses nMbr + k;@R nMbr + fon nMbr-- ¡-·ºº EKses nMbr k;@R nMbr ·tq; ipn yid a;vXyk ho, ifr fon nMbr @;yl kre') pUvlGn + fon nMbr + k;@R nMbr--pUvRlGn R
·ve nMbr ijNhe' fon nMbr ke phle p[iv iky; j;n; c;ihE, a*r fon nMbr ko @;yl kre' ¨ske b;d k;@R nMbr ·tq; ipn yid a;vXyk ho, ko @;yl kre') 5. a;vXyk sUcn;ao' ·EKses nMbr aqv; pUvlGn a*r k;@R nMbr, ko p[iv kre' tq; R apnI p[iviyo' kI pui ke ilE #Ik db;E\)
k;éil'g k;@R p[ivi a¥tn krn;
m*jUd; k;@R p[ivi k; a¥tn krne ke ilE" 1. S$w@b;È mo@ me' mInU > sei$'g > k;él sei$'g ' > k;éil'g k;@R cyn kre') 2. a¥tn ikE j;ne v;le v;'izt k;@R ke ilE Sv[;él kre') 3. [. . . ] h;Èl;î$ ikE gE p[kooe se ivkLp Ev' inMnili%t me' se Ek k; cyn kre'"
kwl@r 'e
m*jUd; m;h k; kwl@r de%ne ke ilE d;E\ Sv[;él 'e kre' aqv; mInU > aitirKt > kwl@r cyn kre') 'e aNy itiq pr j;ne ke ilE Sv[;él kre) kwl@r se ' 'e ' b;hr a;ne ke ilE pIze cyn kre)
xeW smy sUck
smyk kI xu´t; pexvr ¨pkr, ke sm;n nhI' e hotI hw) îsilE noiky; sl;h det; hw ik a;i?;k;irk p[ityoigt;ao' y; iksI aNy avsr pr jh;\ ibLkul shI smy in/;Rr, kI jÂrt hotI hw vh;\ îske p[yog ke bj;y ¨Cc StrIy ¨pkr, p[yog krn; c;ihE) a;p VytIt smy kI avi/ ke b;d ?vin krne ke ilE al;mR se$ kr skte hw) ' 1. yid îCz; ho to xeW smy ke ilE le% p[iv kre' tq; #Ik cyn kre') smyk c;lU rhne ke d*r;n a;p mInU > aitirKt > xeW smy sUck > smy bdle' aqv; smyk roke' cyn kr skte hw')
s'p;idt kr'e--%cR ke m;n %cR e, I n;m aqv; Sp[@xI$ n;m ·a;pke ;r; ivkLp e
cyn krne pr ksRr kI iSqit pr in. Rr, s'p;idt kre) '
p'iKt jo@'e aqv; p'iKt im$;E\--nyI %cR
e, I jo@'e y; m*jUd; %cR e, I im$;E\)
s. I @;$; im$;E\--m*jUd; avlokn me' s. I
@;$; h$;E\)
p'iKt m;n se$ kr'e--cyint %cR e, I me'
p[Tyek idn y; m;h ke ilE sm;n m;n @;le) '
ri=t kre'--Sp[@xI$ ri=t kr') yid a;p e e
Sp[@xI$ s'xoi/t krte hw' a*r ifr ibn; e ri=t ikE b;hr a;ne kI koixx krte hw' to ¨pkr, a;pko ri=t krne ke ilE p[;éMP$ krt; hw)
Copyright © 2005 Nokia. All rights reserved.
27
aitirKt
jb smyk c;lU hot; hw to S$w'@b;È mo@ me' p[dixRt hot; hw) jb al;mR smy ho j;t; hw to Ek ?vin bjtI hw k*'/ p[dixRt hot; hw tq; al;mR le% p[dixRt hot; hw) al;mR rokne ke ilE koÈ kujI db;E\ aqv; sm;n xeW smy ke ilE ' pun" smyk xu krne ke ilE pun" c;lU kre' cyn kre')
S$;épv;c
S$;épv;c k; p[yog smy m;pn jwse %elo' me' ke ilE iky; j; skt; hw) ?y;n r%e' ik S$;épv;c k; p[yog krne aqv; aNy ivxeWt;ao' k; p[yog krte smy ¨se pOoe. Uim me' clte rhne dene se bw$rI kI ai/k Ëj;R %cR hotI hw a*r îs trh bw$rI kI k;yR-avi/ `$ j;tI hw) 1. smy m;pn xu krne ke ilE mInU > aitirKt > S$;épv;c > xu kre' cyn kre') 2. [. . . ]